Europejskie Centrum Ekologiczne im. Św. Franciszka z Asyżu

Stowarzyszenie SPERANDA jest organizacją pozarządową aktywnie działającą na terenie województwa pomorskiego i w regionie słupskim. Inicjatywy kulturalne, społeczne, wychowawcze i szkoleniowe, podejmowane przez Stowarzyszenie są znane i cenione nie tylko na terenie województwa pomorskiego, ale także poza granicami Polski.

Prezentujemy założenia ogólne projektu, jaki realizujemy w Niepoględziu od roku 1999. Projekt nazwaliśmy EUROPEJSKIE CENTRUM EKOLOGICZNE – Niepoględzie. Na całość projektu składają się cztery punkty podstawowe, których realizację założono w kolejnych etapach.

I. Wychowanie i edukacja dzieci i młodzieży.

Pierwszym etapem realizacji I punktu naszego projektu są działania, które zmierzały do finansowego wsparcia wiejskiej szkoły, której groziła likwidacja. Przy szerokim poparciu i współpracy społeczności lokalnej podjęliśmy działania zmierzające do utworzenia społecznej szkoły podstawowej i społecznego gimnazjum, gdzie zapewniając dzieciom dobry poziom nauki w zakresie programu szkoły publicznej, pragnęliśmy dać im możliwość skorzystania z większego zakresu zajęć: językowych, informatycznych, kulturalnych. Szczególne miejsce w rozszerzonym programie szkoły przewidzieliśmy dla edukacji ekologicznej.  Ze względów społecznych nauka w szkole pozostanie bezpłatna, a środki na utrzymanie pochodzą z dotacji oświatowej i są wypracowywane przez Stowarzyszenie.

Inicjatywa powołania społecznej szkoły podstawowej i społecznego gimnazjum pozwala na zaoferowanie dzieciom i młodzieży rozszerzonego programu nauczania. Specyfiką szkoły  jest edukacja ekologiczna, wprowadzona jako przedmiot dodatkowy już od pierwszej klasy szkoły podstawowej (rozszerzana na poszczególnych poziomach edukacji), nauka języków obcych poczynając od oddziału przedszkolnego oraz zwiększona liczba godzin zajęć z informatyki, począwszy od pierwszej klasy szkoły podstawowej.

Dalsza perspektywą jest stworzenie profilowanego liceum (45 uczniów), które pozwoli na kontynuowanie edukacji ekologicznej absolwentom naszego gimnazjum, a także młodzieży z regionu (przewidujemy internat na 20 osób).

Teren Niepoględzia i okolicy pozwala na stworzenie wręcz idealnych warunków edukacji ekologicznej dzieci i młodzieży: bezpośrednie sąsiedztwo Parku Krajobrazowego „Dolina Słupi” oraz liczna obecność cennych gatunków fauny i flory, a także możliwość utworzenia zespołu parkowo-krajobrazowego i wydzielenia mini-ekosystemów dla celów dydaktycznych.  Taki ośrodek edukacji ekologicznej uważamy za cenną inicjatywę zmierzającą w kierunku zaspokojenia potrzeb i wymogów jakie stawia przed naszym krajem obecny czas, a także integracja z Unią Europejską.

II. Kształcenie i edukacja zawodowa dorosłych.

Struktura społeczna oraz skala bezrobocia wymaga jak najszybszych i skutecznych działań na płaszczyźnie kształcenia i edukacji zawodowej dorosłych mieszkańców regionu. W oparciu o dotychczasowe doświadczenia oraz nawiązywane kontakty z wieloma organizacjami i partnerami, Stowarzyszenie przygotowuje kilku płaszczyznowy program mający na celu wsparcie oraz utworzenie nowych miejsc pracy.

Niezbędne jest przeprowadzenie dokładnej analizy lokalnych problemów społecznych  oraz stworzenie skutecznej oferty oraz programu działań, które pozwolą, w jak największej skali, problemy te rozwiązać. W oparciu o zapotrzebowanie, realizowane są szkolenia, kursy oraz zajęcia przygotowujące do zmiany zawodu lub podwyższenie kwalifikacji zawodowych. Program będzie zawierał także działania oraz będzie silnie związany z projektem zmierzającym do stworzenia  nowych miejsc pracy, w oparciu o zasoby regionu.

Działania edukacyjne nie będą ograniczone jedynie do przekazywania wiedzy i umiejętności. Warunkiem skutecznego realizowania inicjatyw lokalnych jest wykształcenie liderów samorządowych i środowiskowych. Pozwoli to na aktywizację tej części środowiska, która nie widzi możliwości kreowania własnego rozwoju.

III. Ekologiczne inicjatywy dla regionu.

Specyfika regionu pomorskiego oraz planów związanych z ekologicznym profilem Zespołu Szkół w Niepoględziu zachęca do przygotowania i zrealizowania szerokiego projektu, z zakresu ochrony środowiska, dla mieszkańców okolicznych miejscowości. Stowarzyszenie nie działa w tej kwestii samodzielnie. Pragniemy wykorzystać, przy planowaniu i realizacji inicjatyw ekologicznych, wiedzę oraz umiejętności polskich oraz zagranicznych specjalistów, a także organizacji mających znaczny dorobek w tej dziedzinie. Wstępna realizacja  programu opiera się na wykorzystaniu zasobów przyrody (runa leśnego, ziół), z czego bezpośrednie korzyści będą mogli czerpać mieszkańcy regionu. Program zakłada także podniesienie świadomości ekologicznej, towarzyszącej powyższej działalności.  Okolice Niepoględzia i Gałęzowa wraz z bogatą przyrodą stanowią najlepszą, jaką można sobie wyobrazić, bazę dla tego typu przedsięwzięć. Pierwsze programy i projekty ekologiczne rozpoczęto już we wrześniu 2000 roku.

IV. Agroturystyka i tworzenie nowych miejsc pracy.

Agroturystyka, to jedna z szans jakie region słupski powinien wykorzystać. Stanowić ona może nie tylko narzędzie do walki z bezrobociem i tworzeniem nowych miejsc pracy, ale także promocji regionu. Silny turystycznie region, będzie miejscem interesującym dla inwestorów, a przypływ kapitału jest niezbędny by zrealizować projekty związane ze zmianą struktury problemów społecznych. Celowe i planowe tworzenie miejsc i obiektów agroturystycznych, to także możliwość aktywizacji pasywnej części środowiska ubogich miejscowości i wsi. Działania w sferze turystyki wsparte działaniami ekologicznymi mają szansę skutecznego oddziaływania na środowisko zewnętrzne i wewnętrzne regionu.
Zarówno II jak i III punkt naszego projektu, pozwolą na przygotowanie lokalnej społeczności do realizacji założeń IV punktu projektu. Odpowiednie przygotowanie pozwoli na uruchomienie gospodarstw ekologicznych, agroturystyki, a także otwarcie przetwórstwa runa leśnego i innych bogactw regionu.

Wszystkie punkty projektu stanowią integralną całość, której głównym zamierzeniem jest zmiana mentalności społeczeństwa, które w konsekwencji zmian systemowych w Polsce utraciło nie tylko miejsca pracy i środki utrzymania, ale straciło także nadzieje na dorównanie w życiowej perspektywie mieszkańcom dużych miast i regionów gospodarczo rozwiniętych. Organiczna praca, która obejmuje nie tylko dorosłych, ale ukierunkowana jest szczególnie na dzieci i młodzież, pozwala oczekiwać pozytywnych efektów, które podniosą poziom życia mieszkańców terenów, które projekt obejmuje, ale pozwala dostrzec bogactwo i możliwości jakie daje naturalne środowisko życia.